Q&A: VOORBEREIDEN op de bevalling & de eerste week
Hoe kun je je voorbereiden op de bevalling en hoe ziet de eerste week na de bevalling eruit? In onderstaande Q&A beantwoordt verloskundige Marjolein Maas al jouw vragen over bevallen. Bekijk hieronder de video of lees alle vragen.
Alle vragen:
- Kan bevallen in een bad altijd of zijn daar bepaalde eisen voor?
- Hoe kan je zo snel mogelijk herstellen van een keizersnede?
- Ik krijg een keizersnede en ik hoop borstvoeding te geven, maar kan dat laat op gang komen door de operatie?
- Kan bij het puffen ook de korte inademing door je mond?
- Hoe voelt een wee?
- Wat is beter: thuis bevallen of in het ziekenhuis?
- Welke pijnbestrijdingsmogelijkheden zijn er bij een thuisbevalling?
- Ik ben 43 jaar oud en mijn vagina is erg strak en gevoelig. Hoe kan ik mijn vagina strekken? Is het veilig om olie te gebruiken?
- Wat kun je vragen van je kraamzorg dat ze bijvoorbeeld mijn moeder instinct meer laten aanspreken in plaats van alles voor doen?
- Is een ruggenprik veilig?
Kan bevallen in een bad altijd of zijn daar bepaalde eisen voor?
Je kan zeker in bad bevallen, maar dat ligt er ook aan hoe je bevalling verloopt. Ben je gezond zwanger en ga je gezond de bevalling in? Dan mag je ook tijdens de bevalling kiezen waar je wilt bevallen: thuis of poliklinisch. En dat is onder leiding van je eigen verloskundige. Mochten er bepaalde tekenen zijn dat het een medische bevalling gaat worden, dan komt er apparatuur bij kijken omdat het kindje extra goed in de gaten moet worden gehouden. Dan gaat een badbevalling niet meer.
Probeer het over je heen te laten komen. Zodra je zegt: ik zie wel wat er gebeurd, komt er ontspanning in je hoofd en laat je je lijf en het proces gaan, zoals het gaat. En dat is een hele mooie flow. Je kan dus in bad bevallen, tenzij er redenen zijn om jou en je kindje extra goed in de gaten te houden.
Hoe kan je zo snel mogelijk herstellen van een keizersnede?
Gun je lichaam in de eerste weken tijd om te herstellen. Een keizersnede is echt een flinke buikoperatie. Dat moet je niet onderschatten. Hoe sneller je eigenlijk van start wil gaan, hoe meer klachten je daarna gaat krijgen. Want je buikspieren zijn doorgesneden en die hebben echt herstel nodig. Maar elk lijf is anders. De één heeft een betere conditie dan de ander. Als jij na een paar weken weer gaat lopen of fietsen en krijg je klachten? Dan weet je dat je een stap terug moet doen. Merk je dat je je hartstikke goed voelt? Dan ga je lekker verder. Luister goed naar je lijf.
Ik krijg een keizersnede en ik hoop borstvoeding te geven, maar kan dat laat op gang komen door de operatie?
Ja dat kan, maar hoeft niet altijd zo te zijn. Bij de één komt het later, omdat alle energie naar het herstel van een operatie gaat. Hierdoor laat borstvoeding iets langer op zich wachten. Maar soms loopt de borstvoeding juist meteen hartstikke goed. Er zijn natuurlijk allerlei middelen zoals een kolfapparaat. Met de verloskundige en kraamzorg kun je uitleg krijgen om hier goed mee om te gaan.
Kan bij het puffen ook de korte inademing door je mond?
Ja dat kan zeker. Er zijn veel verschillende adviezen over hoe je kan ademen tijdens je bevalling. Probeer er één die nu al prettig aanvoelt. Het kan tijdens de bevalling zijn dat wat eerst fijn leek, eigenlijk helemaal niet zo prettig is. Maar je hoeft het niet alleen te doen. Je wordt echt door de bevalling heen geholpen door de verloskundige en jouw eigen hulpverlener.
Hoe voelt een wee?
Een wee voelt als een heftige menstruatiepijn, helemaal onder in je buik en onder in je rug. Hoe herken je eem wee? Een echte wee gaat niet meer weg en neemt toe in kracht en intensiteit. Voordat de bevalling begint, kun je al uren of dagen hebben dat je denkt dat het gaat beginnen.
Wat kun je zelf doen om het verschil goed zien? Zoek warmte en ontspanning op. Stel dat je denkt: dit is een wee maar ik weet het niet zeker, dan kun je een warme douche nemen, warme sokken aan doen, in bed liggen of je pakt een kruik. Als het nep weeën zijn, dus voorweeën, dan is het spierpijn.
Echte weeën nemen toe in kracht. Juist door die ontspanning, kunnen de weeën gaan toenemen. Dat is het bevalhormoon oxytocine. Die gaat stijgen in je lijf tijdens een bevalling. Dus ook goed om te weten voor je partner: zorg voor ontspanning. Doe het licht uit, sokken aan, prettig muziekje op, mobiele telefoons uit. Zoek een comfortabele omgeving voor jezelf. Dat werkt echt heel goed.
Wat is beter: thuis bevallen of in het ziekenhuis?
Aan beide zitten voor en nadelen.
De voordelen van thuis bevallen zijn:
- De hygiëne. Je hebt geen bacteriën in een vreemde omgeving. Het zijn allemaal je eigen bacteriën.
- Je zit in je eigen omgeving. Het doel van een bevalling is je lijf ontspannen en je hoofd leegmaken. Je lijf moet hard werken en dat kan alleen als je lijf ontspannen is. En waar voel je je beter dan thuis? Maar er zijn vrouwen en partners die zich juist prettig voelen in een ziekenhuis en hebben het idee dat dat veiliger voelt, wat niet zo is, maar als het zo voelt is dat natuurlijk belangrijk. Want dat zorgt ervoor dat je je dan prettig voelt.
Het nadeel van thuis bevallen is:
- Er is altijd een kans is dat jouw verloskundige toch zegt dat zij een risico ziet aankomen. Er hoeft nog niks te zijn, maar dit risico mag niet thuis. Dus we gaan naar het ziekenhuis om daar extra controles te hebben.
- Het kan ook zijn dat de verloskundige jou alsnog naar het ziekenhuis stuurt, tijdens de ontsluiting, de uitdrijving of als de baby geboren is.
De voordelen van een ziekenhuisbevalling zijn:
- Verplaatsen hoeft niet meer.
- Het kan prettig voelen voor jou en je partner.
Het nadeel van een ziekenhuisbevalling is:
- Het gevoel van ergens anders zijn.
- Er is minder één op één contact. Thuis belt de verloskundige de kraamverzorgster tijdens de ontsluiting heel vaak 5 of 6 centimeter. Dan komt de kraamverzorgster in huis om de verloskundige te assisteren bij de bevalling en kennis met jou te maken en jou te ondersteunen. In het ziekenhuis assisteert vaak een verpleegkundige van de verlosafdeling, maar het kan ook zijn dat zij nog 3 of 4 kamers heeft en dat het druk is op de afdeling, dus veel bevallingen, waardoor het soms wat rommeliger kan verlopen.
Dat zijn een beetje de verschillen tussen thuis- en ziekenhuis bevallen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat vrouwen die uiteindelijk thuis bevielen, meer tevreden terugkijken op hun bevalling. Maar zij hebben dan het geluk dat alles helemaal natuurlijk is verlopen. Dat is logisch als je dit achteraf weet.
Welke pijnbestrijdingsmogelijkheden zijn er bij een thuisbevalling?
- Heftige weeën zijn het meest aanwezig in je onderrug, net boven je bilnaad. Daarop zit net die enorme druk tijdens een wee. Je partner kan twee vuisten maken en boven de bilnaad, alleen tijdens een wee, flink tegendruk geven. Dat lucht enorm op.
- Wissel van houding, loop rond en trek warme sokken aan. Ga niet in bed liggen de hele tijd want dan duurt het lang.
- Zoek afleiding. Als je de weeën nog goed kan opvangen, ga lekker een taart bakken. Zo ruikt het lekker in huis en kan iedereen na de bevalling genieten van een lekkere taart!
Ik ben 43 jaar oud en mijn vagina is erg strak en gevoelig. Hoe kan ik mijn vagina strekken? Is het veilig om olie te gebruiken?
Uit onderzoek blijkt dat het geen effect heeft. Vrouwen zijn wel vaak bang om in te scheuren. Ik wil je toch geruststellen, want de meeste vrouwen die net zijn bevallen vragen of zij zijn ingescheurd. Als je die vraagt stelt, heb je het eigenlijk helemaal niet meegemaakt. Vrouwen vragen het ook aan mij als ik een klein beetje ruimte heb moeten zetten omdat het kindje bijvoorbeeld wat sneller geboren moet worden. Je verloskundige of gynaecoloog verdoofd het ook altijd. Als je dit dus na de bevalling vraagt, wil dit zeggen dat je het dus niet bewust hebt gevoeld. Je voelt pijn van een wee en bovenop die pijn komt niet de pijn van inscheuren. Pijn is gewoon heftige pijn. Dus maak je er niet te veel zorgen over.
Wat kun je vragen van je kraamzorg dat ze bijvoorbeeld mijn moeder instinct meer laten aanspreken in plaats van alles voor doen?
Het is belangrijk dat jij van tevoren assertief blijft. Laat duidelijk je gevoel en verwachtingen spreken. Ga in gesprek en geef aan dat je zelf wil merken wat jij zelf al van nature kan doen en vraag help om op deze manier de week door te komen. Het kraamzorgsysteem in Nederland is heel waardevol. De kraamverzorgster begeleid jou zo goed mogelijk 1 op 1.
Zij legt met jouw eigen spullen in huis uit, hoe jij het beste voor jouw kindje kan zorgen. Schep verwachtingen en praat erover, ook tijdens de bevalling. Heb je wensen of ideeën? Of zou graag willen weten wat je kan verwachten? Spreek het uit. En als je dat heel spannend vind, heb het er dan nu met je partner over. Vraag of je partner assertief kunt zijn tijdens de bevalling.
Is een ruggenprik veilig?
Ja het is veilig, anders zouden we het niet toedienen. Maar in Nederland zijn we er gelukkig ook een beetje terughoudend in. Aan pijnbestrijding zitten voor- en nadelen, dus waarom zouden we niet eerst als sterke vrouw zeggen: we gaan eerst kijken wat ik zelf kan en mocht de bevalling anders verlopen of lang duren is het ideaal dat er in Nederland pijnbestrijdingsmogelijkheden zijn.
Dus de tip: eerst kijken wat de natuur kan. Je hebt een gezond lijf, je bent sterk en je kan dit absoluut aan. Lukt dit niet, zijn er genoeg middelen om jou verder te helpen.
Bekijk hier onze andere live Q&A's terug:
- In deze Q&A beantwoordt lactatiekundige Thelma Govaarts al jouw vragen over borstvoeding.
- In deze Q&A beantwoordt onze voedingskundige Manouk al jouw vragen over babykwaaltjes.
- In deze Q&A geeft verloskundige Marjolein Maas praktische tips voor de kraamtijd.